Ca va?

Dzidek uczył się w przedszkolu francuskiego. Teraz zaczepiany przez sąsiadów bez żenady prowadzi typowy w tym języku dialog.
-Ca va?
-Oui, ça va et toi?
-Ca va.
W wolnym tłumaczeniu to znaczy „W porządku?”, „Tak w porządku a u ciebie?” „W porządku.” Dzidek trafnie zauważył, że takie rozmowy mają charakter kurtuazyjny i nic innego nie wypada powiedzieć. Szkoda, że wielu dorosłych tego nie rozumie.

Rozmawiałam z mamą mojej znajomej. Pytam zatem, co słychać i dowiaduję się, że mąż koleżanki jej rujnuje życie a sama Monika dostała w ciąży hemoroidów. Rozumiem, gdyby Monika była moją bliska koleżankę ale nie jest, po prostu się znamy. Zatem dlaczego jej mama raczy mnie tak osobistymi informacjami?

Innym razem odwiedzam moją przyjaciółkę, do której właśnie przyjechała z wizytą jej ciotka. Ciotunia do tradycyjnego powitania dorzuca z miną cierpiętnicy, że w tym roku pochowała swoją kochaną mamusię (o czym wiedziałam, bo chodzi przecież o babcię mojej przyjaciółki), poczym wręcz chwali się wszelkimi posiadanymi dolegliwościami i chorobami. Dowiedziałam się zatem, od świeżo poznanej osoby, o jej chorobie serca i przebytym zawale (już drugim), o bolącym kręgosłupie oraz o problemach z niedopasowaną protezą zębów. Po usłyszeniu tych ostatnich nowinek straciłam ochotę na jedzony deser. Nie pytałam tej pani o nic, powiedziałam tyko „dzień dobry” i się przedstawiłam.

Dlaczego przeciętny Polak w pierwszych słowach raczy mnie swoimi problemami a na pytanie „jak leci” serwuje mi opowieści z krypty (z krypty rodzinnej dodajmy)? Przecież bliską mi osobę sama zapytam, czy się dobrze czuje w nowej pracy, jak sobie radzi po śmierci babci oraz jak postępuje leczenie alergii jej dzieci. Dlaczego ludzie nie rozumieją, że gdy nie pytam o szczegóły, to mi na nich nie zależy, podobnie jak na zasypywaniu mnie cudzymi problemami?

Wydaje mi się, że ten styl prowadzenia rozmowy jest specyficzny dla Polaków, ale możliwe, że się mylę. Ponoć typowy Amerykanin na „How are you?” przyklei plastykowy uśmiech do swej rozepchanej żuciem gumy paszczęki i odpowie z lekkością „Fine” mimo, że poprzedniego dnia zbankrutował a lekarze stwierdzili u niego nieuleczalną, śmiertelną chorobę w zaawansowanym stadium.

Kwintesencją zaś kurtuazyjności zapytań powitalnych jest angielskie „How do you do?”, na które nie wypada odpowiedzieć inaczej jak też pytając „How do you do?” Przecież tak na prawdę wszyscy mają w nosie moje samopoczucie i to jak mi się wiedzie. Zwyczajnie nie wypada inaczej się przywitać.

Zatem Droga Rodaczko, Drogi Rodaku jeśli spotkasz mnie na ulicy, to nie zasypuj mnie w pierwszych słowach swoimi opowieściami z krypty. Nawet jeśli zupełnie mnie nie znasz (tak jak ciocia mej przyjaciółki), to wiedz, że nie mam ochoty być obarczana Twoim reumatyzmem, osteoporozą, prostatą, jak i chorobą psychiczną Twojego współmałżonka czy grzybem w Twojej łazience. Każdego coś gryzie, każdy ma swoje mniejsze bądź większe problemy. Nie psuj mi nastroju tylko dlatego, że los postawił Cię na mojej drodze dosłownie na 5 minut. Odpowiedz mi, tak jak Dzidek odpowiada przygodnie spotkanym ludziom „ça va”. Jeśli będę ciekawa czegoś więcej o Tobie, to się zapytam.

Z poważaniem Młoda Matka za Granicą